yaş antlaşması önemi ne demek?
Yaş Antlaşması'nın Önemi
Yaş Antlaşması, 9 Ocak 1792'de Rusya İmparatorluğu ile Osmanlı İmparatorluğu arasında imzalanmış bir barış antlaşmasıdır. Bu antlaşma, 1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı'nı sona erdirmiştir ve Osmanlı Devleti açısından önemli sonuçlar doğurmuştur.
Antlaşmanın temel önemi şunlardır:
- Savaşın Sona Ermesi: Antlaşma, iki imparatorluk arasındaki uzun ve yıpratıcı savaşı resmen sona erdirmiştir. Bu, Osmanlı Devleti'nin iç sorunlarına odaklanabilmesi için bir fırsat yaratmıştır.
- Rusya'nın Kazanımları: Rusya, Kırım'ı ilhakını ve Karadeniz'in kuzey kıyılarındaki hakimiyetini bu antlaşma ile pekiştirmiştir. Ayrıca, Özi Nehri (Dinyester) iki ülke arasında sınır olarak kabul edilmiştir.
- Osmanlı'nın Toprak Kayıpları: Osmanlı Devleti, Karadeniz'deki hakimiyetini kaybetmiş ve Rusya'nın güneye doğru genişlemesine engel olamamıştır. Bu durum, Osmanlı İmparatorluğu'nun zayıflığını ve toprak kayıplarının başlangıcını göstermiştir.
- Balkanlar'daki Rus Etkisi: Antlaşma, Rusya'nın Balkanlar'daki etkisini artırmış ve bölgedeki Ortodoks halklar üzerinde Rusya'nın koruyucu rolünü güçlendirmiştir. Bu durum, ilerleyen dönemlerde Balkanlar'daki isyanların ve Rusya'nın bölgeye müdahalesinin önünü açmıştır.
- Diplomatik Sonuçlar: Yaş Antlaşması, Osmanlı Devleti'nin uluslararası arenadaki itibarını zedelemiş ve Rusya'nın Avrupa siyasetindeki rolünü artırmıştır. Antlaşma, Osmanlı Devleti'nin zayıflığını gösteren önemli bir dönüm noktası olarak kabul edilir.